PFAS en drinkwater
De aanwezigheid van PFAS in voedsel, bodem, lucht en (kraan)water en het effect daarvan op de gezondheid is veel in het nieuws vanwege een recent RIVM-onderzoek. Het RIVM vindt het verantwoord om kraanwater te drinken. Wel adviseert het onderzoeksinstituut dat de totale hoeveelheid PFAS die mensen gedurende hun leven binnenkrijgen via voedsel en drinkwater verder omlaag moet.
Wat zijn PFAS?
PFAS zijn door de mens gemaakte stoffen die onder andere gebruikt worden in toepassingen als textiel, waterafstotende sprays voor kleding of schoenen, voedselverpakkingsmaterialen, smeermiddelen, blusschuim en antiaanbaklagen in pannen. Van een groot aantal PFAS is bekend dat het schadelijk is voor de gezondheid. PFAS komen in het milieu terecht via producten die we gebruiken en door de uitstoot en lozingen van fabrieken. Bekende voorbeelden van PFAS zijn PFOA, PFOS en GenX.
PFAS en Brabants drinkwater
Met uiterst gevoelige meetmethoden (die tot 1 miljardste gram gaan) worden hele kleine hoeveelheden PFAS aangetoond in het Nederlandse drinkwater. Voor Brabants drinkwater geldt dat in het overgrote deel helemaal geen PFAS voorkomt.
Op enkele plaatsen zien we - met extreem nauwkeurige meetapparatuur - hele kleine sporen van PFAS. Die zijn zo laag dat ze beneden de wettelijke norm blijven én ook binnen de strenge gezondheidskundige richtwaarde van het RIVM voor drinkwater vallen. Dit betekent dat - kraanwater gemaakt uit grondwater zoals in Brabant - voldoet aan de richtwaarden die het RIVM voorstelt.
Alle Nederlandse drinkwaterbedrijven voldoen aan de Europese norm voor PFAS in drinkwater. Die norm is in december 2020 nog aangescherpt, met de opdracht om daar in 2026 aan te voldoen. De uitkomsten van het RIVM rapport zijn wel aanleiding om extra te gaan bemonsteren en onderzoek te doen.
Wat vindt Brabant Water van PFAS?
Brabant Water vindt - net als alle Nederlandse drinkwaterbedrijven - dat stoffen als PFAS niet thuishoren in het milieu en de bronnen voor drinkwater, grond- en oppervlaktewater. De drinkwatersector is groot voorstander van een nationaal en Europees totaalverbod op PFAS. En vooruitlopend daarop, een verbod op lozingen, omdat PFAS slecht afbreken en daardoor lang in het milieu aanwezig blijven. De drinkwatersector spreekt de overheid aan om ervoor te zorgen dat dergelijke verontreiniging niet in het water terechtkomt, want wat er niet in zit, hoeft er ook niet uit.
Hoe komen PFAS terecht in bronnen voor drinkwater?
Via de lucht en het afvalwater verspreiden PFAS zich naar oppervlaktewater en bodem. Zo komen ze ook in bronnen voor drinkwater terecht. PFAS breken slecht af en blijven daardoor bijna oneindig in het milieu aanwezig. Ze worden daarom ook wel ‘forever chemicals’ genoemd. Het is daarom belangrijk te voorkomen dat zich meer van deze stoffen in onze leefomgeving ophopen.
Is het kraanwater nog veilig?
Het RIVM geeft aan dat mensen het water uit de kraan veilig kunnen blijven drinken. De gezondheidskundige grenswaarde voor PFAS wordt niet overschreden via kraanwater. Deze wordt overschreden door de hoeveelheid PFAS die mensen binnenkrijgen uit voedsel en kraanwater samen. De bijdrage van voedsel is 83-98% en die van drinkwater 2-17%.
Mensen kunnen zelf weinig doen om PFAS in voedsel en drinkwater te vermijden. Dit komt doordat PFAS in veel verschillende voedingsmiddelen voorkomt. Voldoende water drinken en gevarieerde voeding zijn van groot belang om gezond te blijven, zelfs al krijg je er kleine hoeveelheden PFAS mee binnen.
Waterkwaliteit en PFAS
Het drinkwater in Nederland wordt zeer streng gecontroleerd. De Inspectie Leefomgeving en Transport ziet daarop toe. We controleren dagelijks van de bron tot de kraan bij mensen thuis. Drinkwaterbedrijven nemen hiervoor jaarlijks duizenden monsters.
Alle beschikbare informatie over de samenstelling van het drinkwater is openbaar en is terug te vinden op de site van Brabant Water.
Lees meer over de kwaliteit en samenstelling van uw drinkwater
