Kruimelpad
De Omgevingswet en drinkwater
Alle gemeenten in Brabant zijn bezig een omgevingsvisie en omgevingsplan op te stellen in het kader van de Omgevingswet, die op 1 januari 2024 in werking trad. In een omgevingsvisie en omgevingsplan legt u vast wat er in de leefomgeving en in de ondergrond van uw gemeente gebeurt. Het veiligstellen van de drinkwatervoorziening legt u hier ook in vast. Wij bieden u hierbij graag hulp en advies.
Drinkwaterbelang in omgevingsvisie of omgevingsplan
Zoals u weet, is de drinkwatervoorziening in Nederland van nationaal belang. Hierbij hoort kritieke infrastructuur die nodig is voor winning en distributie van het drinkwater. Vanwege de toenemende druk op de ruimte in de ondergrond is het belangrijk dat het drinkwaterbelang genoemd wordt in uw omgevingsvisie of -plan. Zo is in de visie geborgd dat ook drinkwater wordt meegenomen in ruimtelijke gebiedsopgaven en -keuzes.
Hulpmiddelen
Staalkaart voor het omgevingsplan
Deze staalkaart is een hulpmiddel voor gemeenten om drinkwaterbelangen goed te kunnen borgen in het omgevingsplan. In de staalkaart staan kant-en-klare regels die gemeenten in hun omgevingsplannen kunnen opnemen.
Bekijk de staalkaart (pdf, 3 mb)
Voorbeeldteksten voor uw omgevingsvisie
Maak gebruik van kant en klare tekstvoorstellen voor de volgende vier situaties:
Grondwaterwinning met waterwingebied en grondwaterbeschermingsgebied
Voorbeeld: winning Bieberg met grondwaterbeschermingsgebied om de winning heen
Tekstvoorstel
“Wij dragen zorg voor de duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening, voor nu en de toekomst. We voorkomen grondwaterverontreiniging zo veel mogelijk door in onze grondwaterbeschermingsgebieden en waterwingebieden vervuilende activiteiten te weren. Op eventuele locaties met grote bodemverontreinigingen zijn we voorzichtig met infiltratie van hemelwater om verspreiding te voorkomen.”
Grondwaterwinning met waterwingebied en boringsvrije zone
Voorbeeld: winning Haaren met boringsvrije zone
Tekstvoorstel
“Wij dragen zorg voor de duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening, voor nu en de toekomst. We voorkomen grondwaterverontreiniging zo veel mogelijk door in onze waterwingebieden vervuilende activiteiten te weren. Bij ontwikkelingen in de ondergrond zoeken we naar een goede inpassing met inachtneming van de boringsvrije zones in onze gemeente.”
Een (deel van een) grondwaterbeschermingsgebied of boringsvrije zone
Voorbeeld: een stukje boringsvrije zone (blauwe lijn links) in gemeente Gilze en Rijen
Tekstvoorstel
“Wij dragen zorg voor de duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening. Bij ontwikkelingen in de ondergrond zoeken wij naar een goede inpassing met inachtneming van de boringsvrije zone in onze gemeente. We houden rekening met de verschillende gebruikers van de ondergrond, zoals bijvoorbeeld energie, riolering en drinkwater.”
Geen grondwaterwinning, maar infrastructuur voor distributie van drinkwater in ondergrond (altijd)
Afbeelding: leidingwerk voor de distributie van drinkwater ligt overal
Tekstvoorstel
“Wij dragen zorg voor de duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening. Bij ontwikkelingen in de ondergrond houden wij rekening met de verschillende gebruikers van de ondergrond, zoals bijvoorbeeld energie, riolering en drinkwater. Bij stedelijke inrichting, zoals bijvoorbeeld bij het plaatsen van bomen, zoeken we naar oplossingen waarbij de temperatuur in het drinkwaterleidingnet niet te hoog oploopt. Bijvoorbeeld door slim gebruik te maken van de schaduw die bomen bieden.”
Weet u niet zeker welke type beschermingszones er zich in uw gemeente bevinden? Raadpleeg dan de Kaartbank. Kies ‘Water in de Interim Omgevingsverordening’ –> ‘Water algemeen' –> ‘Waterwinning voor menselijke consumptie' (ook bekend als Grondwaterbeschermingsgebied).
Checklist met vragen en informatie over drinkwaterzorgplicht
Hierin staan uit te werken vragen over: voldoende grondwater van goede kwaliteit, bescherming infrastructuur en relatie drinkwater - natuur. De antwoorden op deze vragen neemt u op in uw omgevingsvisie of -plan, waarbij u rekening houdt met de drinkwaterzorgplicht.
Richtlijn Ligging Leidingen Brabant Water
De Richtlijn Ligging Leidingen borgt een duurzame, veilige ligging van drinkwaterleidingen in een steeds drukkere ondergrond. Ontwikkelingen zoals energietransitie en klimaatadaptatie vragen om duidelijke afspraken. De richtlijn vertaalt de belangen van Brabant Water, zoals beschreven in de Staalkaart Drinkwater, naar concrete input voor omgevingsplannen volgens de omgevingswet. Zo blijft het drinkwaternet bereikbaar en onderhoudbaar.
Hebt u vragen?
Neemt u dan contact met ons op over uw omgevingsvisie of -plan. Wij helpen graag om tot een passende invulling te komen.